نحوهی سیلو کردن علوفهها و شرح مختصر از آن:
ضایعات مرطوب کشاورزی همانند علوفههای شبدر، برگ چغندر، اصیل جو، تفاله تر چغندرقند، ذرت علوفهای ازجمله محصولات قابل سیلو کردن میباشند.
در این مقاله تلاش میشود اطلاعات مفید و اثربخش جهت تهیه سیلو از مواد غذایی با رطوبت زیاد که این امر امکان نگهداری آن را برای مدتزمان طولانی فراهم میسازد، در اختیار شما عزیزان قرار داده شود.
راهکارهای نگهداری علوفه مرطوب
در ساختار گیاهی انواع علوفه، مواد غذایی وجود دارد که محل مناسبی جهت رشد میکروبها و قارچها میباشد. محیط اسیدی یا قلیایی مانع از فساد علوفه میگردد. این مواد در حالت عادی در رطوبت بالا بهسرعت باعث فساد و کپکزدگی میشوند.
برای خرید انواع ماشین آلات کشاورزی با شماره تماس: ۰۹۲۰۳۰۴۰۳۹۷ تماس حاصل نمایید.
الف-ایجاد کردن محیط اسیدی
جهت داشتن یک محیط اسیدی میتوان از اسیدهای خوراکی نیز استفاده کرد درصورتیکه این مواد گرانقیمت هستند، بنابراین استفاده از میکروبهای مفید بهترین راهحل است. این نوع از میکروبها در اطراف ما وجود دارند ولی تنها در محیطهایی که هوا وجود ندارد میتوانند بر میکروبها و قارچهای مضر تأثیرگذار باشند. جهت این کارمیباید محیط مناسب برای رشد آنها فراهم کرد. محیطی که ازنظر مواد قندی و رطوبت مناسب بوده و فاقد هوا باشد.
۱ –رطوبت علوفه
۶۵ تا ۷۰ درصد رطوبت مناسبی برای علوفه میباشد. درصورتیکه میزان رطوبت بیشتر باشد (به دلیل اسیدی شدن زیاد مشکل ایجاد میشود). برای کم شدن رطوبت، به علوفه مقداری کاه خشک اضافه میکنیم، ولی رطوبت کمتر از ۵۵ درصد باعث تولید اسید کمتر شده و سیلو فاسد میشود. با افزودن آب جهت تأمین رطوبت، رطوبت را به ۶۵ درصد میرسانیم جهت برآورد میزان رطوبت یکمشت از علوفه را در دست گرفته و محکم بفشارید. درصورتیکه آب از آن خارج شد رطوبت بیش از ۷۰ درصد است و اگر دست شما خیس نشد رطوبت کمتر از ۵۰ درصد است. زمانی که دست شما خیس شود رطوبت مناسب است.
۲ – مواد قندی
در علوفههایی چون ذرت علوفهای، کنگر سبز، برگ چغندر، قصیل جو، تفاله تر چغندرقند بهصورت طبیعی مواد قندی (کربوهیدرات) وجود دارد. ولی در علوفههایی چون شبدر، تفاله مرکبات، تفاله گوجهفرنگی تر و یونجه مواد قندی کمتر است و میباید با اضافه کردن آرد جو و یا ملاس مواد قندی کافی به آن اضافه شود. جهت این پروسه به ازای هر ده کیلو ماده خشک علوفه، نیم کیلو ملاس و یا سیصد گرم آرد اضافه کرده و آن را مخلوط میکنیم.
۳ – خروج هوای علوفه
جهت خارج کردن هوا از علوفه آن را بهوسیله اجسام سنگین مثل یک غلطک سنگین یا فشار چرخ تراکتور یا وسایل نقلیه دیگر پرس کرده و سپس با کمک نایلون از ورود هوا به داخل آن جلوگیری میکنیم. درصورتیکه سیلوی سنتی موجود دارید با کشیدن نایلون به عرض ۶ متر و ریختن خاک بر روی آن از ورود هوا جلوگیری کنید. روش دیگر جهت سیلوی سنتی بر روی زمین یک نایلون عریض و بزرگ پهن کرده و بعد از ریختن مواد روی آن، مجدد با پلاستیک بپوشانید و با اجسام سنگین همچون خاک یا لاستیک فرسوده از باد و باران و نور آفتاب محافظت نمایید؛ همچنین میتوان در هر محیطی که فاقد هوا باشد (مثل بشکه پلاستیکی) این کار را انجام داد.
نکته:
از اهمیت بالایی برخوردار است دقت در انتخاب محل زمین سیلو، در زمان بارندگی، در آنجا آب جمع نشود و جوندگان و موش نتوانند با حفر سوراخ باعث هوا گرفتگی و فساد علوفه شوند.
ب-قلیایی کردن محیط:
قلیایی نمودن محیط جهت جلوگیری از رشد میکروبهای مضر روش دوم میباشد. در حالت کلی اسیدی کردن، روشی بهتر و اصولی تراست و علوفه حاصل خوشخوراکتر است درصورتیکه در گزینههایی که مواد قندی در علوفه به مقدار کم میباشد، مجبوران از این روش استفاده میکنیم. جهت این پروسه میباید مواد شیمیایی قلیایی استفاده کنیم، مواد شیمیایی قلیایی مانند سود سوزآور یا آمونیاک بسیار خطرناک بوده و ترجیحاً استفاده از آنها توصیه نمیشود. استفاده کردن از کود اوره به دلیل داشتن اوره و آزاد کردن آمونیاک در داخل سیلو بسیار مناسب است. رعایت چند نکته مهم جهت این کار:
۱ – رطوبت مناسب: ۶۰ تا ۷۰ درصد رطوبت مناسبی جهت این پروسه میباشد که با روشهایی قابل تنظیم و ایجاد است.
۲ – خارج کردن هوا: در این مرحله احتیاجی به فشردن علوفه با اجسام سنگین نیست و کافی است با فشار غلطکهای کوچک دستی و فشار پای کارگر انجام شود.
۳ – افزودن اوره به علوفه سیلو شده: به ازای هر یکتن ماده خشک مواد علوفهای ۲۰ کیلو کود اوره اضافه شود.
طریقه اضافه کردن کود اوره به علوفه
درصورتیکه علوفه دارای رطوبت کافی است، مقدار یک کیلو کود اوره را با دو لیتر آب مخلوط کرده و برای ۵۰ کیلو علوفه مصرف میشود. دوحالتی که رطوبت کافی نباشد کود اوره مصرفی را با کل آب موردنیاز اضافه کرده و بر روی علوفه میپاشیم (توسط آبپاش یا سمپاش).
مشاهده پروژههای اجرایی برای نصب و راه اندازی دستگاههای بسته بندی و دستگاه مهار تگرگ..
زمان نگهداری علوفه در سیلوی اسیدی و نحوه مصرف آن
سیلوی اسـیدی اصولاً بلافاصله بعد از به عمل آمدن قابلاستفاده است. با کنار زدن یک قسمت از نایلون از آن استفاده میشود. نکته مهم این است که درصورتیکه هوا به علوفه برسد قطعاً بعد از ۳۶ ساعت علوفه فاسد میشود و باید سریعاً قسمتهای در معرض هوا با عمق ۱۵ سانتیمتر روزانه مصرف کرد.
توجه: سیلو برای ماههای متمادی سالم و قابلاستفاده میباشد که در صورت باز نشدن میسر است. در صورت ورود آب باران، سوراخ شدن نایلون توسط موش یا حیوانات و انسان و باز شدن روی سیلو با سرعتبالا و ظرف چند روز قسمتهای در معرض هوا، فاسد و غیر قابلاستفاده شود.
میزان مجاز مصرف سیلوی دارای مواد قلیایی
در این نوع از سیلو علوفه پس از بیست روز قابلاستفاده است و به دلیل بوی شدید آمونیاک حتماً میباید قبل از مصرف کردن هوادهی شود (حداقل ۳ ساعت قبل از مصرف باید از سیلو خارج و در هوای آزاد قرار داده شود) و با مصرف تدریجی آن دام به خوردن آن عادت میکند. میزان مصرف این نوع سیلو جهت انواع دام میتواند تا ۱% وزن بدن دام بهصورت ماده خشک انجام شود.
نکته:
مدتزمان موردنیاز جهت عادت دام به علوفه قلیایی ۱۰روز است. با مخلوط کردن علوفه با سایر غذاها طی این زمان دام بهتدریج به آن عادت خواهد کرد.
نکات مهم در مصرف علوفه دامهای مختلف
۱ – گاو شیری
علوفهای که در سیلوی اسیدی تهیهشده باشد تا ۵۰% یا نصف ماده خشک خوراک روزانه گاو شیری را تأمین مینماید و به دلیل هزینه پایین تولید این علوفهها از این روش در هزینههای تولید کردن شیر صرفهجویی خواهد گردید. ونیز جهت تغذیه گوسالههای ۶ تا ۱۲ ماهه و گاوهای خشک و گاو نر نیز بهراحتی مصرف میشود.
در گاوهای شیری کم تولید که زیر ۱۸ کیلوگرم شیر میدهند از سیلوی قلیایی یا آمونیاکی استفاده میگردد، مصرف آن جهت گوسالههای ۳ تا ۶ ماهه صحیح نیست؛ درصورتیکه مصرف آن برای گاوهای نر ممکن است. اصل مهم در مصرف این نوع از علوفه که در اختیار دام قرار داده میشود همراه بودن دانه غلات مانند جو یا کنسانتره در علوفه میباشد. درحالتی که مسمومیت آمونیاکی بروز دهد میتوان با مصرف سرکه (مخلوط نیم لیتر سرکه و نیم لیتر آب) به درمان دام پرداخت.
۲ – گوسفند و بز
مصرف علوفه تهیهشده در سیلوی اسیدی جهت گوسفند و بز ممکن بوده و با مصرف این علوفه در جیره برههای پرواری در هزینه، صرفهجویی زیادی خواهد شد. مقدار مصرف علوفه تا ۴۰ درصد ماده خشک مصرفی حیوان میتواند انجام شود.
علوفههای بهعملآمده در سیلوهای قلیایی (آمونیاکی) نیز برای دام سبک (گوسفند و بز داشتی) قابلمصرف است ولی فقط در شرایطی ممکن میشود که در جیره مصرفی دام مواد قندی کافی (جو، گندم و کنسانتره) و همچنین آب کافی در اختیار باشد.
۳– سایر دام
برای انواع دامها (ازجمله شتر، گاومیش، اسب و الاغ) مصرف علوفه اسیدی (تخمیری) انجام میشود. درصورتیکه در مورد علوفه قلیایی (آمونیاکی) مصرف آن جهت تک سمیان همچون الاغ و اسب امکان دارد خطرناک و کشنده باشد؛ ولی در خصوص نشخوارکنندگانی همچون شتر و گاومیش مصرف آن مشکلی ایجاد نمیکند.